واکاوی حکم فقهی شرایط استطاعت در حج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

فارغ تحصیل سطح چهار جامعة المصطفیالعالمیة

چکیده

واژه« حج» در اصل به معنى قصد است، به همین جهت به جاده و راه« محجة» (بر وزن مودة) گفته مى‏شود؛ زیرا انسان را به مقصد مى‏رساند، و به دلیل و برهان حجت مى‏گویند؛ زیرا مقصود را در بحث روشن مى‏سازد.  زیارت خانه کعبه نخستین بار در زمان ابراهیم رسمیت یافت، و سپس بصورت یک سنت حتى در زمان عرب جاهلى ادامه یافت، و در اسلام به صورت کاملتر و خالى از هر گونه خرافه دوران جاهلى تشریع گردید .
 بحث در شرایط وجوب حج بود که شرط اوّل بازگشت به دو شرط بلوغ وعقل داشت، در بلوغ اجماع از قول علماء وروایاتی بیان شد که دلالت به اعتبار بلوغ داشت در عقل هم به عنوانی یکی ازشرایط عامه مورد قبول واجماع است، شرط سوّم حرّیت است؛ یعنى براى انجام حجّة الاسلام باید آزاد باشد، اقوال علماء وروایتی متعدید بیانگر این مطلب بوده اسیت، که حج مملوک قبول نیست واگر در زمان بندگى و بردگى حجّى انجام دهد کفایت از حجّة الاسلام نمى کند، شرط چهارم استطاعت است، در استطاعت صحت بدنی شرط است حج به مریض که قادر به حج نیست واجب نیست، در حج باید استطاعت مسیر وزمانی محقق باشد.
درآخر حج بذلی مورد بحث ومداقه علمی قرار گرفت، بعد از بیان اقوال وروایات به این نتیجه رسیدم که حج بذلی از حج الاسلام کفایت می‎کند.
ضرورت بحث: از این جهت است، حج بر هر انسانى که توانایى داشته باشد، در عمر فقط یک بار واجب مى‏شود و از آیه فوق نیز بیش از این استفاده نمى‏گردد؛ لذا بسیار ضرور است که احکام این واجب الهی را درست یاد بگیریم وصحح انجام بدهیم، که واجب مهم که در طول عمر یک دفعه برای انجامش وقت داریم به صورت صحیح وکامل انجام دهیم.
سوال اصلی: شرایط تحقق استطاعت چیست؟
سوال فرعی: حج بذلی از حجةالاسلام کفایت می‎کند یاخیر؟
روش این مقاله توصفی تحلیلی است.
یافته های این مقاله، این است در تحقق استطاعت چهار شرط اصلی برای استطاعت لازم است وحج بذلی هم از حجة الاسلام کافی است.

کلیدواژه‌ها