مراحل حکم از دیدگاه اصولیین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

طلبه سطح چهار جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

یکی از مباحث نو ظهور در علم اصول، که تقریبا از زمان شیخ انصاری ) وارد علم اصول شده، مسأله مراتب حکم است.
اصولیین بعد از شیخ) به این مسأله پرداخته اند که حکم از زمان پیدایش تا رسیدن به دست مکلف چه مراحل و مراتبی را طی می‎کند.
مرحوم آخوند) اولین کسی است که این بحث را مبسوط مطرح کرده و سایر اصولیین نیز این مبحث را در کتاب های خود اثنای مباحث دیگر مطرح کرده و نظر خودر ا بیان کرده اند. در این تحقیق سعی شده تمام نظرات اصولیین جمع آوری شود و دلایل و نقد آنها ذکر شود و در اثنای مباحث نیز رأی مورد نظر نیز مطرح شود.
مرحوم آخوند) قائل شده که حکم دارای چهار مرتبه اقتضا، انشاء، فعلیت، و تنجز است. ایشان به طور خلاصه هر چهار مرتبه را معنا کرده و نظر خود را ارائه کرده اند و شاگردان ایشان هم مانند محقق کمپانی به شرح و تفسیر مراد ایشان پرداخته اند.
اما سائر اصولیین نظر آخوند) را نپسندیده و نظر ایشان را نقد کرده، و رأی جدیدی ارائه کرده‌اند.
بعضی از اصولییت حکم را دارای سه مرتبه دانسته و بعضی دیگر دارای دو مرتبه و بعضی دیگر هم حکم را حصر در یک مرتبه کرده.

کلیدواژه‌ها